Lassen

Voor het maken van een goede las is vakmanschap, ervaring en een heldere tekening vereist. Hiervoor is het belangrijk om op de tekening aan te geven op welke posities en op welke manier er gelast moet worden. Ook dient u aan te geven hoe de las verder afgewerkt moet worden, zodat wij hiermee rekening kunnen houden in onze werkzaamheden. Onderstaand een overzicht van allerlei belangrijke aspecten bij het lassen van metalen producten (Aluminium, RVS en Staal).

Lassymbolen

Om duidelijkheid te hebben over de typen lassen, zijn er lassymbolen gevormd. Zo weet iedereen exact welke las er gebruikt gaat worden in het eindproduct. Onderstaand een overzicht van deze lassymbolen:

A = V-naad
B = Halve V-naad
C = Hoeklas
D = Dubbele hoeklas
E = X-naad
F = K-naad
G = Puntlas
H = Proplas

Hoe positie aan te duiden

Door middel van een pijl wordt er aangegeven waar er gelast moet worden. Het lassymbool geeft op zijn beurt aan, aan welke zijde de las geplaatst moet worden. Naast de positieaanduiding volgt nog de grootte en lengte van de las. De grootte wordt aangegeven in:

A = nominale keelhoogte
Z = nominale beenlengte

De lengte word aangegeven achter het lassymbool in millimeters.

Kettinglas

Bij een kettinglas wordt eerst de keelhoogte of beenlengte aangegeven en daarna het aantal lassen en de lengte. Als laatst wordt de tussenruimte van de lassen vermeldt.

L = lengte van de las
E = tussenruimte van de lassen
N = het aantal lassen

Hoeken lassen

Er zijn in het plaatwerk verschillende soorten hoeken om te lassen. Onderstaand een overzicht van de verschillende hoeklassen die gemaakt kunnen worden.

Hoek op hoeklas

Een hoek op hoeklas is makkelijk te maken voor de uitslagmachine en wordt een sterke verbinding omdat er veel materiaal wordt toegevoegd. Deze las is goed na te bewerken als dat nodig is, maar heeft als nadeel dat bij dikker materiaal veel warmte ingebracht moet worden, waardoor vervorming kan ontstaan.

Hoek overlap

Bij een hoek overlap hoeft er weinig gelast te worden. Deze las is echter wel arbeidsintensief omdat er veel geslepen moet worden. Voordeel is wel dat er weinig vervorming optreedt en er vrijwel geen nabewerking nodig is. Nadeel is dat er een V-naad geslepen moet worden en dat het t.o.v. een hoek op hoeklas een zwakke verbinding is.

Hoek halve overlap

Deze verbinding valt tussen de vorige 2 verbindingen in met als voordeel dat er minder vervorming is en dat het een makkelijke las is. Nadeel daarentegen is dat het een minder fraai uiterlijk heeft en dus altijd nabewerkt moet worden. Daarnaast is een hoek halve overlap geen doorlas.

Hoek overlap las aan binnenzijde

Deze las is wel een sterke verbinding en heeft weinig vervorming en nabewerking nodig. Verder is deze las ook geschikt om verbindingen met verschillende plaatdiktes te lassen.
Hou er rekening mee dat je bij deze verbinding niet helemaal overlapt, zodat er genoeg ruimte is om te lassen. Daarnaast is het mogelijk om aan de binnenzijde te lassen. Let wel op dat je met te veel warmte inbreng de dunste plaat als eerst gaat kromtrekken.

Proplassen

Als er 2 vlakken op elkaar gelast moeten worden dan wordt er in 1 vlak een aantal gaten gemaakt. Deze gaten worden vol gelast en vlak geslepen, zodat er niets meer van de proplas is te zien. Als het geen zichtzijde is dan kan de nabewerking ook niet uitgevoerd worden.

Vloeistofdicht lassen

Om een vloeistofdichte verbinding te kunnen garanderen wordt er vaak een dubbele hoeklas gebruikt. Hierbij is de functionaliteit in het algemeen belangrijker dan het uiterlijk.

Hechtlassen

Bij hechtlassen wordt er op verschillende plaatsen een klein lasje gelegd die bijna niet zichtbaar is waardoor je een strakke uitstraling krijgt. De nabewerking is minimaal; zeker als het product ook nog gespoten wordt.

Stomplas

Deze verbinding dient alleen toegepast te worden als het echt niet anders kan, aangezien dit de minst ideale las is die je kunt gebruiken. Bij de stomplas worden 2 platen tegen elkaar gelast door aan de zijde van de las het materiaal af te schuinen en deze vol te lassen.

Vervormingen bij lassen

Door de warmte inbreng bij het lassen krijg je vervormingen. Dat komt doordat het materiaal krimpt in de koude delen en uitzet in de verwarmde delen. Tijdens het lassen wordt in dergelijke gevallen gebruik gemaakt van lasmallen. Deze lasmallen houden de delen bij elkaar tijdens het lassen, maar het kan gebeuren dat het materiaal vervormt nádat het uit de mal gehaald wordt.
De volgorde van het lassen kan al invloed hebben op de vervorming en het is zeker raadzaam om tijdens het ontwerp van het product hier al rekening mee te houden. Hieronder een aantal tips om vervorming bij lassen tegen te gaan:

Let op de locaties waar de lassen geplaatst worden en plaats ze gelijkmatig
Plaats waar nodig verstevigingsribben
Probeer kleine lassen te plaatsen en het aantal lassen minimaal te houden. Dit beperkt de kans op vervorming en hierdoor ook de kosten.
Las producten niet in 1 keer volledig af, maar in gelijkmatige delen.